Bão Melissa không dừng lại ở Cuba

Bão Melissa được dự báo sẽ tiếp tục quét qua khu vực Caribe, sau khi vừa đi qua Cuba, với Bahamas và Bermuda nằm trong tầm ảnh hưởng tiếp theo.

Theo dự báo, vào ngày 29/10 (giờ địa phương) cơn bão có khả năng đi qua các đảo phía đông nam hoặc trung tâm Bahamas, dự kiến ở cấp độ mạnh 2 (Category 2). Ngay cả khi có phần suy yếu, Melissa vẫn sẽ mang theo gió mạnh gây nguy hiểm, sóng biển dữ dội và lượng mưa từ 5 đến 10 inch (khoảng 12 – 25 cm), có khả năng gây lũ quét và sạt lở đất trên khắp các đảo.

Các đảo Turks và Caicos cũng sẽ chịu ảnh hưởng từ vùng ngoại vi của Melissa, với điều kiện thời tiết bão nhiệt đới kèm gió giật mạnh như bão, sóng biển nguy hiểm và lượng mưa lên đến 3 inch (khoảng 7,5 cm), có thể gây ngập lụt cục bộ.

Đến tối cùng ngày, Melissa dự kiến sẽ tăng tốc về hướng đông bắc trên vùng biển Đại Tây Dương. Tuy nhiên, cơn bão lịch sử này vẫn chưa kết thúc. Melissa được dự báo sẽ lao về phía Bermuda vào tối ngày 30/10, duy trì sức mạnh bão, đem theo một đợt gió giật và mưa lớn ngắn nhưng dữ dội.

Sau khi đi qua Bermuda, Melissa sẽ tiếp tục di chuyển ra vùng biển mở Đại Tây Dương. Tuy nhiên, những tác động và thiệt hại mà cơn bão để lại trên khắp vùng Caribe và Tây Đại Tây Dương sẽ còn kéo dài lâu sau khi nó rời đi.

Siêu bão mạnh trở lại

Theo nhà khí tượng học Briana Waxman của CNN, siêu bão Melissa đã mạnh trở lại, đạt cấp 4 với sức gió duy trì ở mức khoảng 209 km/giờ khi tiến gần khu vực đông nam Cuba. Trung tâm Bão Quốc gia Mỹ cho biết cơn bão đang tăng cường sức mạnh và có thể đổ bộ trong vài giờ tới với cấp độ cực kỳ nguy hiểm.

Tâm bão hiện cách Guantanamo khoảng 110 dặm (gần 180 km) về phía tây nam, di chuyển theo hướng đông bắc với vận tốc 9 dặm/giờ (khoảng 14 km/giờ). Dự kiến tâm bão sẽ quét qua cực đông Cuba trong đêm nay, sau đó di chuyển qua khu vực đông nam và trung tâm quần đảo Bahamas vào ngày 29/10 (giờ địa phương).

Trong khi đó, Jamaica đã hạ mức cảnh báo bão khi điều kiện thời tiết dần cải thiện.

Melissa đã cho thấy khả năng tăng cấp nhanh chóng khi di chuyển trên vùng nước ấm, và nguồn năng lượng này vẫn đang tiếp tục nuôi dưỡng cơn bão. Ngay cả khi tiến sâu vào đất liền, Melissa vẫn được dự báo sẽ gây ra lũ lụt nguy hiểm và gió tàn phá kéo dài đến sáng ngày 29/10 (giờ địa phương) tại khu vực phía đông Cuba.

Hàng trăm ngàn người dân Cuba sơ tán

Theo CNN, người dân tại khu vực Playa Siboney (thành phố Santiago de Cuba, Cuba) đã tự sơ tán dưới cơn mưa lớn đến các nơi an toàn trước khi bão Melissa đổ bộ.

Theo Tổng thống Cuba Miguel Díaz-Canel, hơn 735.000 người đã được sơ tán khi bão Melissa di chuyển cách Guantanamo khoảng 160 km về phía tây nam vào tối ngày 28/10 (giờ địa phương)

“Chúng tôi vừa trao đổi với các tỉnh về những biện pháp ứng phó trước khi bão Melissa đi qua” ông Díaz-Canel chia sẻ “Đây sẽ là một đêm vô cùng khó khăn đối với toàn Cuba, nhưng chúng ta sẽ vượt qua và phục hồi,” ông nói thêm.

Mắt bão Melissa có dấu hiệu "hồi sinh"

Theo CNN, ảnh vệ tinh ghi nhận vào tối 28/10 (giờ địa phương) cho thấy “mắt bão” Melissa trở nên rõ nét hơn - một dấu hiệu không mấy tích cực. Theo các chuyên gia khí tượng, mắt bão sắc nét và ổn định hơn thường cho thấy tâm bão đang tái tổ chức hoặc tăng cường sức mạnh.

Dù vừa rời khỏi Jamaica và đang hướng về phía Đông Cuba, Melissa dường như đang siết chặt cấu trúc lõi trong, giúp nó duy trì sức mạnh cấp 3 hoặc thậm chí tăng lên cấp 4 như Trung tâm Bão Quốc gia Mỹ (NHC) dự báo trước khi đổ bộ.

Dự báo, bão sẽ tiến vào Cuba vào tối 28 hoặc rạng sáng 29/10, sau đó di chuyển tiếp đến Bahamas trong ngày 29/10.

Các hình ảnh vệ tinh của CSU-CIRA/RAMMB/NOAA cho thấy Melissa đang tái cấu trúc khi di chuyển qua vùng biển giữa Jamaica và Cuba. Mặc dù không còn nhiều thời gian di chuyển trên biển, nhưng nhiệt độ nước biển ở khu vực này cực kỳ cao - yếu tố đã tiếp thêm năng lượng cho các đợt tăng cường sức mạnh nhanh chóng của bão trong tuần qua.

Điều này khiến các khu vực phía Đông Cuba nằm trên đường đi của Melissa đối mặt nguy cơ nghiêm trọng, bao gồm gió mạnh dữ dội gần tâm bão, sóng dâng cao dọc bờ biển Đông Nam và mưa lớn tập trung quanh vùng mắt bão.

Theo các chuyên gia, sự “hồi sinh” của mắt bão Melissa là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh khó lường của hiện tượng thời tiết cực đoan trong điều kiện biển Caribe đang ấm lên bất thường.

Cơn bão đổ bộ Jamaica 

Cơn bão Melissa - một trong những cơn bão mạnh nhất từng được ghi nhận tại khu vực Caribe - đã đổ bộ Jamaica vào trưa 28/10 (giờ địa phương), mang theo sức gió lên tới 185 dặm/giờ (gần 300 km/h), gây mưa lớn, lũ quét và thiệt hại nặng nề trên khắp đảo quốc.

Sau nhiều giờ hoành hành, cơn bão di chuyển chậm rãi qua lãnh thổ Jamaica khiến lượng mưa tăng cao, gây nguy cơ sạt lở đất chết người tại các khu vực đồi núi dốc. 

Đến chiều cùng ngày, khi bắt đầu rời khỏi bờ biển phía Bắc Jamaica, Melissa đã suy yếu đôi chút, giảm xuống cấp 4, nhưng vẫn duy trì sức tàn phá khủng khiếp. 

Theo hình ảnh ghi nhận cho thấy cảnh đổ nát ngổn ngang, xe cộ nằm trong dòng nước bùn và đống đổ nát chất cao. Nhiều đường dây điện bị đứt, nằm la liệt khắp nơi trong khi cảnh sát túc trực tuần tra. Giới chức Jamaica cho biết hệ thống hạ tầng của quốc gia này đã “bị tổn hại nghiêm trọng” sau khi Melissa trở thành cơn bão mạnh nhất từng trực tiếp đổ bộ vào đất nước này.

Những thiệt hại ban đầu

Tình hình thiệt hại cụ thể hiện vẫn chưa được thống kê đầy đủ do mất liên lạc tại nhiều khu vực. Hình ảnh và báo cáo sơ bộ cho thấy bão đã tốc mái nhà, quật đổ cột điện và khiến ít nhất một quận – St. Elizabeth – chìm trong biển nước, theo lời ông Desmond McKenzie – Bộ trưởng phụ trách phản ứng thảm họa của Jamaica. Ông cho biết hiện chưa có con số chính thức về thương vong.

Giám đốc Trung tâm Bão quốc gia Mỹ (NHC), ông Michael Brennan, cảnh báo rằng Jamaica vẫn còn “vài giờ cực kỳ nguy hiểm phía trước”, với lượng mưa dự kiến thêm 15–30 cm ngay cả sau khi tâm bão đã đi qua.

Theo thống kê từ chính phủ Jamaica, hơn 15.000 người đã được sơ tán đến các khu trú ẩn – thấp hơn nhiều so với dự đoán ban đầu. Tuy nhiên, hơn 500.000 người (tương đương 1/6 dân số) hiện đang bị mất điện trên toàn quốc.

Thủ tướng Andrew Holness đã ban bố tình trạng thảm họa quốc gia, đồng thời gia hạn lệnh kiểm soát giá để ngăn tình trạng đầu cơ, tăng giá trong giai đoạn khủng hoảng sau bão.

Trong khi đó, các nước trong khu vực Caribe đang gấp rút chuẩn bị đối phó. Tại Cuba, gần 900.000 người dân ở các tỉnh phía Đông đã được lệnh sơ tán. Ở căn cứ hải quân Guantánamo Bay, lực lượng Mỹ cũng phải vào nơi trú ẩn, mang theo đồ ăn khô và nước uống đủ cho 3 ngày.

"Quái vật khí hậu"

Melissa được các chuyên gia nhận định là “quái vật khí hậu”, được tiếp sức từ nhiệt độ nước biển Caribe cao bất thường. Cơn bão này dự kiến vẫn duy trì sức tàn phá cực mạnh trong vài ngày tới, dù không đi vào lãnh thổ Mỹ.

Giới chuyên gia nhân đạo cảnh báo, thiếu hụt ngân sách và quyên góp trong năm nay sẽ khiến các tổ chức như Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) khó cung cấp đủ thực phẩm cứu trợ sau thảm họa. Jamaica và Cuba được dự đoán sẽ đối mặt với nguy cơ bùng phát dịch bệnh, ô nhiễm nguồn nước và khủng hoảng y tế công cộng sau khi bão đi qua.