A Phong, 26 tuổi, là một shipper. Hàng ngày, anh bám yên xe, rong ruổi khắp các con phố của Thành Đô, Trung Quốc để giao hàng. Thế rồi một ngày, anh đi khám sức khỏe và bất ngờ phát hiện mình bị nhiễm HIV. Cầm tờ giấy kết quả xét nghiệm trên tay, bước ra khỏi phòng khám, A Phong hoang mang, sợ hãi. Với anh, HIV là thứ gì đó rất xa xôi, không thuộc về cuộc sống của một người “chỉ đi làm rồi về nhà” như anh. 

Phía sau mỗi ca nhiễm HIV là một câu chuyện “Giá như…”

Bác sĩ điều trị cho A Phong cho biết, A Phong không tiêm chích, không xăm mình, không bán máu, sinh hoạt tương đối điều độ. “Lỗ hổng” duy nhất trong cuộc sống của anh là một lần uống rượu và quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ với một người lạ. A Phong gọi đó là “tình huống ngẫu nhiên”, nhưng với virus HIV, không có điều gì là ngẫu nhiên.

A Phong không phải trường hợp cá biệt. Vị bác sĩ điều trị cho A Phong cho biết trong quá trình hành nghề, bác sĩ từng tiếp nhận nhiều trường hợp tương tự A Phong. Điển hình là một nữ điều dưỡng vừa tốt nghiệp. Cô nhiễm HIV chỉ sau một lần quan hệ không dùng biện pháp an toàn vì tin rằng đó là “thời kỳ an toàn”. Khoảnh khắc được chẩn đoán bệnh, cô gần như sụp đổ: “Do tôi đã tin nhầm người”.

Theo các chuyên đề truyền thông sức khỏe dẫn lại từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (China CDC), vẫn còn một tỷ lệ lớn người dân hiểu sai về con đường lây truyền HIV. Thực tế cho thấy trên 90% ca nhiễm xuất phát từ quan hệ tình dục không an toàn. Tuy vậy, rất nhiều người trẻ vẫn chủ quan vì tin rằng “chuyện đó sẽ không xảy ra với mình”. 

Phía sau mỗi ca bệnh không chỉ là kết quả xét nghiệm lạnh lùng mà là một khoảnh khắc chủ quan rất nhỏ - thứ mà khi nhìn lại, người trong cuộc chỉ còn biết thốt lên hai chữ “giá như”.

Khi áp lực đời sống khiến con người bỏ quên rủi ro

Trong nhịp sống đô thị căng thẳng, nhiều người tìm đến những mối quan hệ ngắn hạn như một cách giải tỏa cô đơn và áp lực. Đối với nhiều nhóm lao động lưu động, việc tiếp cận giáo dục sức khỏe lại càng hạn chế.

“Chúng tôi biết là nên phòng tránh, nhưng có lúc uống rượu vào thì…”, một công nhân từng nói với bác sĩ trong ca trực đêm. Đó không phải lời bào chữa mà là thực tế đang diễn ra.

Chúng ta không thể thay đổi quá khứ, nhưng có thể dùng kiến thức để bảo vệ tương lai. Bởi điều nguy hiểm nhất không phải là virus, mà là sự thiếu hiểu biết và tâm lý chủ quan rằng rủi ro sẽ không bao giờ chạm tới mình.