Diễn viên Trương Phương (sinh năm 1987) là gương mặt quen thuộc với khán giả qua một số vai phụ trên màn ảnh Việt, đồng thời được chú ý trên mạng xã hội bởi phong cách thẳng thắn, quan điểm sống rõ ràng. Cô từng được cư dân mạng gọi vui là "nữ diễn viên thấp nhất màn ảnh Việt" với chiều cao khoảng 1m50 nhưng luôn tạo dấu ấn riêng. Trương Phương đã tái hôn và định cư cùng chồng tại New Zealand. Trên mạng xã hội, cô thường xuyên chia sẻ những khoảnh khắc hạnh phúc, được chồng cưng chiều như tặng vòng tay đính kim cương hay sửa sang nhà cửa theo ý muốn của cô. "Phú bà" 8x chuyển hướng tập trung vào cuộc sống cá nhân, chia sẻ nhiều góc nhìn về hôn nhân – gia đình trên mạng xã hội.

Mới đây, Trương Phương đã khiến cộng đồng mạng dậy sóng với một góc nhìn cực gắt:

"'Con này đào mỏ chứ yêu đương gì'. Có một số bác trên mạng nói em thế. Vì thấy em ở nhà nội trợ ạ. Nhưng em nói thật cái này: Kẻ đào mỏ thực thụ chính là những người đàn ông kỳ vọng vợ mình đi làm và đóng góp 50/50 vào chi phí của gia đình. Nhưng họ lại muốn vợ họ phải chăm sóc nấu nướng cho họ, dọn dẹp nhà cửa, giặt giũ quần áo , sinh con đẻ cái và đối nội đối ngoại với 2 bên gia đình họ hàng bạn bè... Rồi ai đào mỏ chuyên nghiệp hơn ạ?".

Bài viết hút gần 10k lượt like và rất nhiều bình luận, lượt chia sẻ. Không phải vì cô giễu cợt việc cả hai vợ chồng cùng lao động mà bởi cô chỉ ra một nghịch lý quan trọng: Bình đẳng trong nghĩa vụ kinh tế không phải lúc nào cũng đi đôi với bình đẳng trong trách nhiệm, cảm xúc và công sức.

Câu nói tưởng như trào phúng này thực ra là một lời cảnh tỉnh thẳng thừng về cái gọi là hợp tác 50/50 nhưng lại áp đặt một phía là đàn ông "cho phép" vợ làm và cũng "yêu cầu" vợ gánh toàn bộ trách nhiệm gia đình.

Bình đẳng hay đối trọng: Khi lý tưởng bị khoác áo kỳ vọng phi thực tế

Trong các cuộc tranh luận về phân chia vai trò vợ chồng hôm nay, cụm từ "chung chi 50/50" được nhắc đến nhiều như biểu tượng của bình đẳng. Nhưng nếu đặt lên bàn cân theo nghĩa suy đoán của Trương Phương, ta thấy ngay mâu thuẫn:

Người đàn ông kỳ vọng vợ đi làm kiếm tiền như mình. Nhưng không đồng thời tôn trọng việc vợ phải nỗ lực ở nhà: việc nấu nướng, chăm sóc gia đình, đối nội đối ngoại…

Và khi vợ làm tất cả những điều đó, lại bị chỉ trích "ở nhà không kiếm tiền là ăn bám!". Thậm chí, khi hôn nhân không hạnh phúc dẫn đến ly hôn, người vợ nội trợ không mấy lợi thế trong mục phân chia tài sản.

Nếu "không ghét việc kiếm tiền" thì sao lại ghét khi vợ bỏ thời gian, sinh lực và tâm trí vì gia đình? Đây chính là nghịch lý khiến bình đẳng rơi vào cái bẫy đối trọng chứ không phải cộng tác. Không ai phủ nhận việc đóng góp tài chính quan trọng (và cần thiết), nhưng việc đó không thể phủ nhận việc đầu tư tình cảm, thời gian và trách nhiệm nội tại giúp 1 gia đình ổn định.

Vậy ai mới là "kẻ đào mỏ"? Là người không muốn chia sẻ việc nhà, việc cảm xúc nhưng lại đòi hỏi "bình đẳng 50/50"?

Bình đẳng đích thực: Tôn trọng trách nhiệm hữu hình và vô hình

Một mối quan hệ khỏe mạnh không đo bằng tỉ lệ đóng góp tài chính, mà bằng mức độ tôn trọng và giá trị mà mỗi người đặt lên nhau.

Một người cộng tác đích thực sẽ:

Chia sẻ việc nhà cùng bạn, không coi đó là "việc của phụ nữ".

Lắng nghe cảm xúc, gánh vác nỗi lo không tên, kể cả khi nó không thể đo được bằng số tiền.

Trân trọng cả những khoảnh khắc tử tế vô hình mà bạn dành cho gia đình.

Ngược lại, nếu ai đó chỉ nhìn vào "tỷ lệ chi trả" mà quên mất tỷ lệ tôn trọng, san sẻ và đồng cam cộng khổ, thì đó không phải là bình đẳng mà là trò cư xử lợi ích hóa hôn nhân.

Trương Phương nói đúng ở chỗ: Đừng gọi việc một bên dành toàn bộ tâm trí và thời gian cho gia đình là không làm gì.

Công việc nội trợ, chăm sóc con cái, giữ lửa gia đình, đối nội đối ngoại… tất cả đều là những đóng góp có giá trị chỉ là chúng không được đo bằng con số bảng lương.

Hôn nhân không thể gói gọn trong một phép chia, một công thức 50/50 vô hồn. Bình đẳng đúng nghĩa là cùng nhau chia sẻ trách nhiệm, tôn trọng giá trị của nhau và nhìn nhận đóng góp không chỉ qua số tiền, mà qua thời gian, cảm xúc và sự hy sinh lặng lẽ.

Như Trương Phương thẳng thắn chỉ ra: Kẻ "đào mỏ" không phải là người yêu thương mà là người đặt ra những kỳ vọng vô lý mà không sẵn sàng chia sẻ mọi thứ một cách công bằng.

Trong thời đại mà bình đẳng giới là giá trị được trân trọng, chúng ta cần đi xa hơn việc chia sẻ thu nhập mà còn chia sẻ trách nhiệm, cảm xúc, và lòng trắc ẩn. Đó mới là bình đẳng thực sự trong hôn nhân.