Chúng ta thường nghĩ gì khi nghe đến ba chữ "làm tự do"? Với nhiều Gen Z, đó là được thoát ly khỏi máy chấm công, làm việc theo "múi giờ" của riêng mình: Nay ở nhà, mai ra quán cà phê, ngày kia hứng lên thì pack đồ đi du lịch kết hợp "cày job" cũng vẫn ổn.

Nhưng đằng sau sự linh hoạt ấy là thực tế có phần phũ phàng: "3 KHÔNG" - Không hợp đồng, không bảo hiểm y tế, không chế độ nghỉ ốm. Làm càng nhiều, thu nhập càng cao, sức khỏe càng dễ bị lơ là.

Freelancer đồng nghĩa với tự chủ và cũng là tự chi trả cho những phúc lợi mà dân văn phòng mặc định có sẵn. Và khi mải "ôm job" để giữ nhịp thu nhập, freelancer thường quên ăn, quên ngủ và quên luôn cả sức khỏe của mình.

Làm tự do, phải đánh đổi những gì?

Ngày đầu tiên làm freelancer, bạn thấy mình tự do thật: Không check-in, không sếp, không KPI. Nhưng tháng đầu tiên không có job, bạn mới hiểu, tự do cũng phải… trả phí.

Có tháng lại đìu hiu đến mức chỉ đủ "cầm hơi" cho những nhu cầu cơ bản nhất: Tiền thuê nhà, điện nước, ăn uống,...

Cái được lớn nhất của làm freelancer khỏi cần bàn thêm nữa, ai cũng biết là sự tự do. Nhưng tự do không đồng nghĩa với tự chủ nếu không có sự chuẩn bị.

Làm văn phòng, được đóng BHYT, một năm có hơn chục ngày phép. Còn với freelancer, một cơn cảm cúm lúc giao mùa cũng có thể khiến thu nhập cả tháng lao đao.

Và thường thì chỉ đến lúc rơi vào tình cảnh đó, dân freelancer mới bắt đầu thấm thía sự thật hiển nhiên: Mình không phải một cái máy có thể thức 5 đêm cày job mà vẫn khỏe re được như người ăn uống, sinh hoạt khoa học.

Như Hương (28 tuổi) hiện là freelancer trong lĩnh vực thiết kế đồ họa từng chia sẻ: "Mình và nhỏ bạn làm tự do hơn 3 năm, lúc còn khỏe, đứa nào cũng tin nghĩ bản thân sướng không để đâu cho hết, khi nghe mọi người than thở về áp lực chốn công sở. Nhưng đúng là mỗi lựa chọn đều đi cùng 1 sự đánh đổi. Bạn mình cũng bệnh phải đi viện suốt hơn 1 năm, chẳng còn sức nhận job. thu nhập về 0, viện phí thì vẫn phải đóng đều. BHYT hay BHSK cũng không chi trả được hết" .

Thực tế, phần lớn freelancer đều đã từng, hoặc đang trong tình cảnh "tự do" nửa vời: Tưởng mình tự do, tự lo nhưng đến khi biến cố ập đến - dù nhỏ, mới nhận ra mình hoàn toàn thiếu tự chủ. Tự do lúc này lại trở thành âu lo, vì chỉ vài ngày không khỏe cũng đủ làm chao đảo kế hoạch tài chính của cả tháng.

Phải có "Plan B", để tự do không phải "tự lo"

Không ít người - dù làm tự do hay "full-time chốn văn phòng", vẫn tin rằng chỉ cần tiết kiệm là đủ. Họ trích ra một phần thu nhập, coi đó là quỹ dự phòng cho lúc ít job, thất nghiệp hay có việc phát sinh.

Nhưng, tiết kiệm chỉ là lớp phòng thủ đầu tiên, đủ để xử lý những biến cố nhỏ. Khi có biến cố về sức khỏe, khoản tiền tiết kiệm có thể chẳng đủ chi, khiến người làm tự do rơi vào cảnh bấp bênh. Thực tế, rủi ro sức khỏe không chỉ nằm ở xác suất xảy ra, mà còn ở vấn đề tài chính đi kèm theo đó.

Thế nên "Plan B" của dân freelancer không nên dừng lại ở bước tiết kiệm, mà nên là một kế hoạch tài chính đa tầng: Vừa có khoản tiền dự phòng ngắn hạn, vừa có lớp bảo vệ dài hạn để không bị động trước những biến cố sức khỏe bất ngờ. Chỉ khi đó thì tự do mới không phải "tự lo"!

Nhưng lúc này, "cái khó" không còn nằm ở tư duy đắn đo "có nên tham gia bảo hiểm không?", mà là tìm ra sản phẩm bảo hiểm phù hợp với mức ngân sách và tình trạng thu nhập linh hoạt khi làm freelancer.

Giữa muôn vàn lựa chọn, nhiều người đã tìm đến Bảo hiểm Sức Khỏe+ của Chubb Life trên MoMo - Một giải pháp gọn nhẹ nhưng đủ vững vàng để họ yên tâm theo đuổi lối sống tự do: Chỉ từ 2.000đ/ngày, bảo vệ lên tới 5 tỷ đồng/năm cho 37 bệnh hiểm nghèo phổ biến tại Việt Nam như ung thư, tim mạch, đột quỵ… giúp người tham gia xua tan nỗi lo tài chính khi chẳng may ốm đau.

Suy cho cùng, tự do là được sống theo cách mình thích, nhưng để tự do không đi cùng âu lo, chúng ta cần duy trì sự "tự chủ" - không chỉ nằm ở việc chọn công việc hay cách sống, mà còn ở khả năng đối mặt trong những tình huống khó lòng lường trước. Làm được điều đó, tự do mới thật sự đúng nghĩa!